Ten Cate

RKD STUDIES

4.12 Walcheren en België


Walcheren bezocht Ten Cate voor zover bekend alleen voor enkele weken in augustus 1897. Hij verbleef aanvankelijk in Veere, waar hij logeerde in Hotel Campveersche toren, gebouwd aan een vijftiende-eeuwse verdedigingstoren en, aldus de gemeente in 1899, een ‘gezochte verblijfplaats van Kunstschilders’.1 Ten Cate tekende en aquarelleerde in Veere dan ook de Campveersche toren, daarnaast de imposante Onze-Lieve-Vrouwekerk en enkele gezichten op het Veerse Meer [1]. Mogelijk was Ten Cates studiereis naar Walcheren ingegeven – en gefinancierd – door de Parijse kunsthandel Arnold & Tripp met wie hij over het Zeeuwse verblijf correspondeerde.2 Zo schreef hij dat hij in Veere was aangekomen om nieuwe studies te maken.3 Aan Zilcken meldde hij op 31 augustus 1897: ’In Veere was ik tien dagen en nu sedert drie dagen in Zierikzee[...] Er zijn hier heele typische gevallen [...] Ik blijf hier nog tot het einde van de week.’4 Wat hij met de ‘typische gevallen’ bedoelde, is niet bekend. De typische Walcherense klederdracht had niet zijn interesse, wel de pittoreske gebouwen, havens en straatjes. In oktober 1897 stuurde hij Arnold & Tripp vier aquarellen, die het resultaat zijn van zijn reis, te weten La vieille eglise de Veere, Paysage Hollandais, Environs de Veere en Le vieux port de Zierikzee.5 Een gezicht in de haven van Zierikzee met op de achtergrond de Sint-Lievensmonstertoren, en een gezicht op de Onze-Lieve-Vrouwekerk van Veere, werkte hij in Parijs uit tot verkoopbare lithografieën, zoals hij wel vaker deed, bijvoorbeeld ook met een havengezicht in Dordrecht en een pittoresk bruggetje in Brugge [2].
Van tijd tot tijd was Ten Cate ook in België te vinden. Hij bezocht in 1894 de schilderachtige Belgische steden Brugge en Damme en veel later – in 1908 – Mechelen. In Antwerpen, de stad waar hij ooit studeerde, schetste hij vanaf 1884 regelmatig in de haven, en in 1906 maakte hij een reisje langs de Maas van Dinant in de Ardennen tot aan Maastricht [3-4].

1
Siebe Johannes ten Cate
Veere, 1897 gedateerd
Private collection


2
Siebe Johannes ten Cate
Zierikzee, 1897 gedateerd
Amsterdam, Rijksmuseum, inv./cat.nr. RP-P-1903-A-23570


3
Siebe Johannes ten Cate
Malines, 1908 gedateerd
Private collection

4
Siebe Johannes ten Cate
Omgeving van Maastricht, 1906 gedateerd
Private collection



Notes

1 Toen de gemeente Veere het hotel in 1899 wilde verkopen om de tekorten op de begroting aan te vullen, prezen zij het onder andere aan door te vermelden dat het een ‘gezochte verblijfplaats van Kunstschilders’ was. Anoniem 1899f.

2 In de zomer van 1899 leende Arnold & Tripp hem 250 francs zodat hij studies kon maken. Zie: S.J. ten Cate aan de kunsthandel Arnold & Tripp, Parijs 23 augustus 1899, collectie Fondation Custodia, Parijs, inv.nr. 1982 A.80_1.

3 Brief van S.J. ten Cate aan de kunsthandel Arnold & Tripp, Veere 1897, kopie in Archief Siebe Johannes ten Cate, collectie RKD, Den Haag, archiefnr. NL-HaRKD-0976. Het originele citaat is in het Frans: ‘ce moment à Veere et que je suis en [… ecri[?] de [facri[?] de nouvelles études pour en faire du aquarelles.’

4 Brief van S.J. ten Cate aan Ph. Zilcken, Zierikzee 31 augustus 1897, Archief Philippe Zilcken, collectie RKD, Den Haag, archiefnr. NL-HaRKD-0203doos 10. In Zierikzee logeerde Ten Cate in Hotel Havenzicht.

5 Brief van S.J. ten Cate aan Arnold & Tripp, Parijs 11 oktober 1897, kopie in Archief Siebe Johannes ten Cate, collectie RKD, Den Haag, archiefnr. NL-HaRKD-0976.